گوشه گیری، پرخاشگری، تمایل به تنهایی، واکنش تند و برخوردهای سلبی در میان همسالان، مشخصه کودکانی است که دست پرمهر و محبت والدین به جای کشیده شدن بر سر آنان، به لمس فضاهای مجازی مشغول است.
خانواده، نخستین نهاد اجتماعی و محیط آموزش و تعلیم و تربیت کودکانی است که پا به عرصه آن می‌گذارند، کودکانی که محبت و عاطفه در خانواده، می‌تواند روح آشفته آنان را درمان کند و آنان را به زندگی سعادتمند و موفق امیدوار سازد. لذا برای تربیت و پرورش درست فرزندان، باید محیطی ایجاد کرد که در آن مهرورزی و عاطفه موج می‌زند.
در سال‌های اخیر، با رشد فناوری‌های ارتباطی نوظهور، انتظار می‌رفت که فاصله‌ها و ارتباطات میان افراد نزدیک‌تر شود اما متاسفانه به دلیل استفاده نامناسب از فضای اینترنت،کانون خانواده هم دستخوش تغییراتی شده و پدیده‌ای به نام اعتیاد اینترنتی رواج پیدا کرده است، پدیده‌ای که عوارض و مشخصه یکسانی میان همه افراد دارد و والدین هم از این قاعده مستثنا نیستند؛ اعتیادی که فرزندان، نخستین آماج بارقه‌های آسیب آن هستند.
به باور کارشناسان، بسیاری از مشکلات رفتاری اجتماعی کودکان و نوجوانان ناشی از رفتارهای موجود در خانه است، افراط و تفریط والدین به وقت گذرانی در فضای مجازی و روابط نادرست عاطفی پدر و مادر و عدم نظارت بر دوستان و معاشران فرزندان.
رابطه تنگاتنگ رفتارهای ضداجتماعی کودکان با وقت گذرانی مجازی والدین
اعتیاد والدین به فضای مجازی، به استفاده مستمر آنان از شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، توئیتر، تلگرام و … گفته می‌شود، به طوری که این استفاده مستمر، زندگی روزمره اعضای خانواده را دچار اختلال کرده و بر تربیت فرزندان و رفتارهای اجتماعی آنان در حال و آینده سایه می‌اندازد.
اعتیاد به فضای مجازی پیامدهای مختلفی را برای فرد و خانواده به همراه دارد که از آن جمله می‌توان به ایجاد اختلال در روابط بین فردی، تغییر در سبک زندگی، نشان دادن علایم وسواس گونه مانند چِک کردن مداوم شبکه‌های اجتماعی، تغییر در الگوی زمان خواب و بیداری و همچنین نادیده گرفتن مسئولیت‌های فرد در مقابل خانواده اشاره کرد.خانواده نخستین و مهمترین اجتماعی است که کودک در آن حضور دارد؛ تاثیر والدین بر کودک تا حدی است که می‌تواند بر عوامل ارثی از جمله میزان هوش، خلق و خوی و سایر ویژگی‌های ژنتیکی کودک تاثیری چشمگیر داشته باشد و این اثر به راحتی مسیر زندگی کودک را تغییر خواهد داد. کودک از والدین خود، یاد می‌گیرد چگونه راه برود، چگونه حرف بزند و چگونه مفید و موثر باشد؛ همه اینها نیازمند صرف زمان توسط والدینی تاثیرگذار و دقیق است. والدینی که بیشتر زمان خود را در فضای مجازی می‌گذرانند، نه تنها زمانی برای تاثیر بر رشد کودک ندارند، بلکه این سبک زندگی را به کودک خود نیز انتقال می‌دهند.تعامل موثر والدین و فرزندان در رشد مهارت‌های عاطفی، روانی، اجتماعی و تحصیلی نقشی اساسی ایفا می‌کند؛ کودکانی که از جانب والدین مورد غفلت قرار می‌گیرند دچار خود کم بینی می‌شوند؛ این کودکان ادراکی نادرست از خود خواهند داشت و در نتیجه در روابط اجتماعی دچار مشکل می‌شوند. مجموعه این عوامل، پرخاشگری را در کودک تقویت می‌کند و در سنین بالاتر باعث بروز رفتارهایی ضد اجتماعی می‌شود.زمینه اولیه گرایش افراد به دنیای مجازی، داشتن زمانی آزاد از یک طرف و نداشتن برنامه‌ای برای این زمان از طرف دیگر است؛ افراد در این شرایط، بی‌هدف وارد فضای مجازی می‌شوند و شروع به پرسه زدن در شبکه‌های اجتماعی مختلف می‌کنند؛ این کار تبدیل به عادت شده و تکرار می‌شود. برای ترک این عادت، برنامه‌ریزی برای جایگزین کردن فعالیت‌های مختلف و به همان اندازه جذاب می‌تواند موثر باشد. از طرفی دیگر، لازم است افراد خانواده، زمانی مشخص، محدود و تعریف شده برای استفاده از فضای مجازی داشته باشند.
تهیه کننده : خانم سیده غزاله محمدی
تایید شده توسط جناب آقای علیخو معاون آموزشی دبستان